EXPO NEWS

Η ελληνική βιομηχανία τούβλων σε μετάβαση: Από την παράδοση στην καινοτομία και τη βιωσιμότητα

Το προφίλ της αγοράς, οι κορυφαίες εταιρείες, οι προοπτικές ανάπτυξης και η νέα ενεργειακή ταυτότητα των δομικών υλικών

Η παραγωγή τούβλων στην Ελλάδα έχει μακρά ιστορία, συνυφασμένη με την ανάπτυξη της οικοδομής και την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής κουλτούρας της χώρας. Παρά τις διακυμάνσεις της αγοράς τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της δεκαετούς οικονομικής κρίσης και της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας, η βιομηχανία τούβλων δείχνει σημάδια ανάκαμψης, με επίκεντρο πλέον την ενεργειακή απόδοση, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη συμμόρφωση με τα αυστηρότερα πρότυπα του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).

Το μέγεθος της αγοράς 

Η ελληνική αγορά τούβλων είναι περιορισμένη σε απόλυτα μεγέθη σε σχέση με ευρωπαϊκές χώρες, αλλά χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό, υψηλή τεχνογνωσία και παραγωγική επάρκεια για τις εσωτερικές ανάγκες. Οι ετήσιες πωλήσεις τούβλων στην Ελλάδα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του κλάδου, κυμαίνονται περίπου στα 250-300 εκατομμύρια τεμάχια, με ανοδικές τάσεις λόγω της επανεκκίνησης της οικοδομής, της αύξησης των ενεργειακών ανακαινίσεων και των μεγάλων έργων.

Οι σύγχρονες τάσεις: Ενεργειακά τούβλα και αρχιτεκτονική ευφυΐα

Τα τελευταία χρόνια, η παραδοσιακή εικόνα του τούβλου ως απλού δομικού στοιχείου έχει αντικατασταθεί από τη λογική της πολυλειτουργικότητας. Τα νέα τούβλα δεν προσφέρουν μόνο μηχανική στήριξη στο κέλυφος του κτιρίου, αλλά λειτουργούν και ως:

Θερμομονωτικά στοιχεία, με αυξημένο πάχος και ενσωματωμένες ή προστιθέμενες μονωτικές στρώσεις (διογκωμένη πολυστερίνη, περλίτης κ.ά.).

Ηχομονωτικά, προσφέροντας καλύτερες επιδόσεις στον ακουστικό έλεγχο, ιδίως σε αστικά έργα.

Υλικά χαμηλής ενεργειακής έντασης, με μεθόδους παραγωγής που μειώνουν την κατανάλωση φυσικού αερίου και τις εκπομπές CO₂.

Αρχιτεκτονικά στοιχεία, με διαφορετικές υφές, χρώματα και κοπές, ώστε να εντάσσονται αισθητικά σε μοντέρνα ή παραδοσιακά κτίρια.

Τα ενεργειακά τούβλα νέας γενιάς (τύπου θερμομονωτικών) ενσωματώνονται πλέον σε όλες τις κατηγορίες κατοικιών που εντάσσονται στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» ή στις ενεργειακές αναβαθμίσεις του Δημοσίου, όπως σχολεία, νοσοκομεία και δημόσια κτίρια. Η συνεισφορά τους στη μείωση των θερμικών απωλειών είναι κρίσιμη, ειδικά σε συνδυασμό με σύγχρονες λύσεις εξωτερικής θερμομόνωσης (ETICS), ενεργειακά κουφώματα και ΑΠΕ.

Το στοίχημα της απαλλαγής από τον άνθρακα

Ο μεγάλος στόχος της ελληνικής κεραμοποιίας, όπως και του υπόλοιπου κατασκευαστικού τομέα, είναι η σταδιακή απανθρακοποίηση της παραγωγής. Οι βασικές στρατηγικές που υιοθετούνται ή σχεδιάζονται από τις επιχειρήσεις περιλαμβάνουν:

-Χρήση καθαρότερων καυσίμων, όπως βιοαέριο, βιομάζα ή πράσινο υδρογόνο, για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου στους φούρνους.

-Ενεργειακή αναβάθμιση των γραμμών παραγωγής, με συστήματα ανάκτησης θερμότητας και αυτοματισμούς.

-Ανακύκλωση πρώτων υλών και μείωση αποβλήτων, με καλύτερο έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας.

-Ψηφιοποίηση και λογισμικά παρακολούθησης κατανάλωσης ενέργειας και εκπομπών CO₂.

Παράλληλα, αναπτύσσεται διαρκώς η γκάμα προϊόντων με πράσινα πιστοποιητικά, ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις διεθνών κατασκευαστών και να συμβάλουν στη βαθμολόγηση LEED και BREEAM των κτιρίων.

Προοπτικές και εξαγωγικές δυνατότητες

Η ελληνική βιομηχανία τούβλων, παρά το σχετικά μικρό μέγεθός της, διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία και υψηλό βαθμό αυτοματοποίησης, που την καθιστούν ανταγωνιστική όχι μόνο εγχώρια αλλά και διεθνώς. Ήδη πολλές εταιρείες πραγματοποιούν εξαγωγές σε χώρες των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, με στόχο την ενίσχυση του εξωστρεφούς χαρακτήρα τους.

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για «πράσινες» κατασκευές και κτίρια μηδενικού ενεργειακού ισοζυγίου (nZEB), σε συνδυασμό με τα κρατικά προγράμματα επιδότησης της ενεργειακής αναβάθμισης, αναμένεται να λειτουργήσει καταλυτικά για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.

Συμπερασματικά, η ελληνική βιομηχανία παραγωγής τούβλων βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο. Από την παραδοσιακή κατασκευή περνά στην καινοτομία, την ενεργειακή αποδοτικότητα και τη βιωσιμότητα, προσαρμοζόμενη στις απαιτήσεις της εποχής και τις ευκαιρίες του μέλλοντος. Με αιχμή τα ενεργειακά τούβλα και την «πράσινη» παραγωγή, ο κλάδος φιλοδοξεί να διατηρήσει τον κρίσιμο ρόλο του στην ελληνική και διεθνή αγορά δομικών υλικών.